سه سال با ChatGPT؛
ابزاری که جهان فناوری را دگرگون کرد
سه سال پیش، در روز سیام نوامبر سال ۲۰۲۲ میلادی، شرکت OpenAI محصول جدید خود را بهعنوان «مدلی به نام ChatGPT که بهصورت مکالمهای تعامل میکند» معرفی کرد. با گذشت این سه سال، دنیای فناوری و کسبوکار بهطور بنیادین متحول شده است.
این ابزار در صدر فهرست اپلیکیشنهای رایگان اپل قرار دارد و بهعنوان محرکی برای موج گسترده تولید محصولات مبتنی بر هوش مصنوعی مولد شناخته میشود. این تحول، شیوه نگاه مردم را به جزئیات زبانی تغییر داده است؛ تا جایی که استفاده از خط تیره نیز برای برخی به موضوعی شکبرانگیز تبدیل شده است.
کارن هائو، نویسنده کتاب «امپراتوری هوش مصنوعی»، معتقد است که OpenAI «هماکنون از بسیاری از دولت-ملتهای جهان قدرتمندتر شده است» و در حال «تغییر ژئوپلیتیک و شیوه زندگی ما» است.
نگرانیها از تغییرات پیشِرو نیز رو به افزایش است. چارلی ورزل، نویسنده نشریه آتلانتیک، معتقد است که ما اکنون در «جهانی که ChatGPT ساخته» زندگی میکنیم؛ جهانی که «با نوعی بیثباتی دائمی تعریف میشود» و همواره احساس میشود «اتفاق بزرگی در راه است».
به گفته او، نسل جوان این بیثباتی را عمیقتر احساس میکنند؛ چرا که در آستانه ورود به بازار کار قرار دارند و به آنها هشدار داده میشود که مسیرهای شغلی سنتی ممکن است قابل اتکا نباشند. نسلهای مسنتر نیز با این واقعیت روبهرو هستند که آینده ممکن است مهارتهای امروز آنها را بیارزش کند. گروهی نیز به آینده هوش مصنوعی خوشبین هستند و خود را در موقعیتی میبینند که میتوانند از این تحول سود قابلتوجهی کسب کنند.
با این حال، حتی سرمایهگذاران و حامیان هوش مصنوعی هم همچنان در انتظارند؛ چراکه یکی از ویژگیهای اصلی هوش مصنوعی مولد، بنا بر دیدگاه هواداران آن، این است که «هیچگاه به نسخه نهایی نمیرسد».
در همین حال، بلومبرگ در گزارشی به بررسی تأثیر ChatGPT بر بازار سهام پرداخته است.
طبق این گزارش، انویدیا بزرگترین برنده این موج است و از زمان راهاندازی چتبات، ارزش سهام آن ۹۷۹ درصد افزایش یافته است. تب هوش مصنوعی همچنین موجب رشد قابلتوجه غولهای فناوری شده است؛ بهطوریکه هفت شرکت ارزشمند S&P 500 شامل انویدیا، مایکروسافت، اپل، آلفابت، آمازون، متا و برادکام، در مجموع تقریباً نیمی از رشد ۶۴ درصدی این شاخص را از زمان معرفی ChatGPT رقم زدهاند. این روند باعث سنگینتر شدن وزن این شرکتها در بازار نیز شده است.
در حال حاضر، این هفت شرکت ۳۵ درصد از وزن شاخص S&P 500 را تشکیل میدهند؛ در حالی که سه سال پیش این رقم حدود ۲۰ درصد بود.
با اینهمه، پرسش کلیدی این است که این رشد تا چه زمانی ادامه خواهد داشت. بهجز جنسن هوانگ، مدیرعامل انویدیا، بسیاری از مدیران حوزه هوش مصنوعی تأکید دارند که احتمالاً در میانه یک حباب، یا به تعبیر دیگر، یک «شیدایی»، قرار داریم. سم آلتمن، مدیرعامل OpenAI، مردادماه امسال در ضیافتی با خبرنگاران گفته بود: «قطعاً فردی وجود خواهد داشت که مبلغ هنگفتی در حوزه هوش مصنوعی از دست میدهد.»
برت تیلور، مدیرعامل سیرا و رئیس هیئتمدیره OpenAI، با مقایسه شرایط فعلی با دوران رونق داتکام در دهه نود میلادی، تأکید کرده است که «در یک حباب قرار داریم». وی باور دارد هرچند برخی شرکتها ممکن است شکست بخورند، اما «هوش مصنوعی اقتصاد را دگرگون خواهد کرد و همانند اینترنت، ارزش اقتصادی عظیمی در آینده ایجاد میکند». شاید تا سه سال دیگر، یا حتی زودتر مشخص شود که این خوشبینی تا چه اندازه واقعبینانه بوده است.