دانشمندان اخیراً روش جدیدی برای گرمایش سیاره مریخ پیشنهاد کردهاند که میتواند به آمادهسازی این سیاره برای سکونت انسان کمک کند. این روش شامل تزریق ذرات نانویی مهندسیشده به اندازه پودرهای درخشان تجاری، ساخته شده از موادی مانند آهن یا آلومینیوم، به جو مریخ به عنوان آئروسل است. این ذرات میتوانند نور خورشید را به سطح مریخ منعکس کرده و گرمای موجود را حفظ کنند. هدف از این طرح، تقویت اثر گلخانهای طبیعی مریخ و افزایش دمای سطح آن به حدود ۲۸ درجه سانتیگراد طی یک دهه است. هرچند این اقدام به تنهایی برای سکونت انسان در مریخ کافی نخواهد بود، اما بهعنوان گامی اولیه و عملی در نظر گرفته میشود.
ادوین کایت، دانشمند سیارهای از دانشگاه شیکاگو و یکی از محققان این پژوهش، که نتایج آن در مجله Science Advances منتشر شده است، بیان کرده: «زمینسازی به معنای تغییر محیط یک سیاره بهگونهای است که به شرایط زمین نزدیکتر شود. برای مریخ، گرمایش سیاره یک گام ضروری اما ناکافی است. طرحهای پیشین بر انتشار گازهای گلخانهای تمرکز داشتند که به منابع عظیمی نیاز دارد، در حالی که این منابع در مریخ کم است.»
کایت اضافه کرد که نوآوری اصلی در این پژوهش، استفاده از نانوذرات مهندسیشده برای گرمایش جو مریخ و مدلسازی آب و هوای آن است. او این روش را نسبت به طرحهای پیشین بسیار کارآمدتر و عملیتر میداند و معتقد است که میتواند تأثیرات مهمی بر استراتژیهای اکتشافات آینده مریخ داشته باشد.
ناسا تاکنون کاوشگرهای رباتیکی مختلفی را برای بررسی سطح مریخ و فضاپیمای اینسایت را برای مطالعه فضای داخلی آن به این سیاره ارسال کرده است. همچنین برنامه آرتمیس این سازمان فضایی در سالهای آینده فضانوردانی را به ماه خواهد فرستاد تا مقدمات مأموریتهای انسانی به مریخ را فراهم کند. اما چالشهای بسیاری برای سکونت انسان در مریخ وجود دارد؛ از جمله کمبود اکسیژن قابل تنفس، تابش مضر فرابنفش به دلیل جو رقیق، خاک شور نامناسب برای کشاورزی و طوفانهای گرد و غبار گسترده. با این حال، یکی از موانع اصلی برای سکونت انسان در این سیاره، دمای بسیار پایین آن است.
سامان انصاری، دانشجوی دکترای مهندسی برق و کامپیوتر از دانشگاه نورثوسترن ایلینویز و سرپرست این پژوهش، اظهار داشت: «ما قصد داریم نشان دهیم که ایده گرمایش مریخ غیرممکن نیست. امیدواریم یافتههای ما جامعه علمی و عموم مردم را به بررسی بیشتر این ایده جذاب ترغیب کند.»
میانگین دمای سطح مریخ حدود منفی ۶۵ درجه سانتیگراد است و به دلیل جو رقیق این سیاره، گرمای خورشید به راحتی از سطح آن به فضا گسیل میشود. این طرح با هدف ایجاد شرایطی برای وجود آب مایع در سطح مریخ ارائه شده است؛ جایی که آب بهصورت یخ در قطبها و زیر سطح آن یافت میشود. دانشمندان پیشنهاد میکنند که برای چند سال، نانومیلههای کوچک را با سرعت تقریبی ۳۰ لیتر در ثانیه به جو مریخ تزریق کنند تا شرایط لازم برای وجود آب مایع و افزایش دمای سطح فراهم شود.